Ο Θρύλος του Γεντί Κουλέ: Ιστορίες Ληστών και Επαναστατών στην Φυλακή της Θεσσαλονίκης

Ο Θρύλος του Γεντί Κουλέ: Ιστορίες Ληστών και Επαναστατών στην Φυλακή της Θεσσαλονίκης
Στα κάστρα του Γεντί Κουλε

Μήτρος Τζατζάς και Νίκος Ζαχαριάδης, δύο πρόσωπα που σημάδεψαν την ιστορία των φυλακών του Γεντί Κουλέ, οι οποίες αποτέλεσαν έναν τόπο οδύνης και κακουχιών. Το Γεντί Κουλέ, που συνδέθηκε με τους αγώνες και τις συμφορές του παρελθόντος, προσφέρει μια ανυπολόγιστη εικόνα των βασανιστηρίων που υπέστησαν οι κρατούμενοι, από τις δικτατορίες μέχρι τις πιο πρόσφατες εποχές. Οι φυλακές αυτές είναι μνημείο της ανθρώπινης θυσίας, όπως αποδεικνύουν τα γεγονότα από το 1987, όπου αποκαλύφθηκαν ανησυχητικές καταστάσεις που σχετίζονται με τη βία και το βασανισμό κρατουμένων.

Ο Μήτρος Τζατζάς, διάσημος λήσταρχος, ήταν γνωστός για τις ανδραγαθίες του στα ελληνικά βουνά. Με καταγωγή από την Κρανιά του Ολύμπου, έγινε ληστής αφού λιποτάκτησε κατά τη διάρκεια της θητείας του. Τον Ιανουάριο του 1925, μετά από προδοσία από συμμάχους του, συνελήφθη και οδηγήθηκε στις φυλακές του Επταπυργίου.

Λίγο μετά τη σύλληψή του, ο Μήτρος Τζατζάς δραπετεύει από τα μπουντρούμια του Γεντί Κουλέ σε μια απίστευτη επιχείρηση, την οποία περιγράφει ο Βασίλης Τζανακάρης στο βιβλίο του. Αξιοποιώντας μια ανοικτή ομπρέλα για να μειώσει την ταχύτητα της πτώσης του, μαζί με τον σύντροφό του Δημήτρη Μπουρλή, κατάφεραν να αποδράσουν, αν και η απόδραση αυτή θα είχε τραγικά αποτελέσματα για τον Μπουρλή. Πέντε χρόνια αργότερα, ο Τζατζάς θα σκοτωθεί από τους χωροφύλακες.

Από την άλλη πλευρά, ο Νίκος Ζαχαριάδης, μελλοντικός αρχηγός του ΚΚΕ, αποδρά λίγες μέρες μετά από τον Τζατζά, τον Μάρτιο του 1925. Το σχέδιο του ήταν έξυπνο· μεταμφιεσμένος ως επισκέπτης, κατάφερε να ξεφύγει από τις φυλακές. Παρόλο που η απόδρασή του δεν είχε την ίδια δημοσιότητα με αυτή του Τζατζά, χαρακτηριστική ήταν η φράση που τον περιέγραφε ως “έναν από τους πιο θρασείς δραπέτες”. Η κατάσταση γύρω από το Γεντί Κουλέ δημιούργησε θρύλους και ιστορίες που φέρνουν στο προσκήνιο την πικρή Ιστορία της Ελλάδας.

Σήμερα, το Γεντί Κουλέ είναι ερειπωμένο, με μόνο να θυμάται τις τραγικές ιστορίες των κρατουμένων του. Ο Μανώλης Αναγνωστάκης, πρώην τρόφιμος του Γεντί Κουλέ, εκφράζει τη θλίψη του για την εγκατάλειψη του τόπου αυτού. «Χρόνος παλιός χωρίς υπόσταση. Τίποτα πια δε θ’ αλλάξει δω μέσα», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Πηγή: ethnos.gr